Εισήγηση της Τομεάρχη Τουρισμού Καλλιόπης Βέττα στην κατ' άρθρων συζήτηση στην Επιτροπή Παραγωγής & Εμπορίου της Βουλής του Σ/Ν του Υπουργείου Τουρισμού.
Ολόκληρη η ομιλία της κ. Βέττα:
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Θα ήθελα να κάνω δυο-τρεις γενικότερες επισημάνσεις για κάποια πράγματα που ακούστηκαν στην πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής.
Καταρχάς, θα θέλαμε μια απάντηση για το γεγονός ότι ένα νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού, που θεωρητικά πραγματεύεται «την ενίσχυση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης», δεν περιλαμβάνει -αλλά ούτε και ακούσαμε κουβέντα- για συγκεκριμένες και στοχευμένες πρωτοβουλίες στήριξης που να αφορούν τους επαγγελματίες του τουρισμού και των συναφών επιχειρήσεων στις πρόσφατα πληγείσες περιοχές της πατρίδας μας.
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, ότι σε περιοχές όπως η Θεσσαλία, η Ρόδος, η Αλεξανδρούπολη κ.λπ. οι επιχειρήσεις αυτές έχουν υποστεί ανυπολόγιστες ζημιές στην επαγγελματική τους δραστηριότητα, ενώ οι αποζημιώσεις που υπόσχεται η κυβέρνηση δεν επαρκούν για να καλύψουν τις μακροχρόνιες συνέπειες στον κλάδο και τις ζημιές στις υποδομές τους και στις εξαρτώμενες θέσεις εργασίας. Υπενθυμίζω, δε, ότι ούτε στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2024 προβλέπονται στοχευμένες ενισχύσεις για την αποκατάσταση των τουριστικών επιχειρήσεων που έχουν πληγεί. Ούτε πάνω σε αυτό πήραμε απαντήσεις στην πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής από την κυρία Ράπτη.
Επίσης, ως προς την αποσπασματικότητα των διατάξεων του νομοσχεδίου επισημάναμε το γεγονός –και τελικά επιβεβαιωθήκαμε- ότι ελάχιστα αφορά εν τέλει τη βιώσιμη ανάπτυξη, παρά τον τίτλο που για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους επέλεξε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Και ενώ στην πρώτη συνεδρίαση η κυρία Ράπτη δήλωσε αρχικά ότι πρόκειται για «ένα πλαίσιο που ευθυγραμμίζεται με την εθνική αναπτυξιακή στρατηγική και ότι «αποτελεί μια πρωτοβουλία στην κατεύθυνση της χάραξης της τουριστικής πολιτικής», στο τέλος της συνεδρίασης δήλωσε ότι τελικά «πρόκειται για ένα ερανιστικό νομοσχέδιο και όχι για τη συνολική στρατηγική του Υπουργείου Τουρισμού».
Ποια όμως είναι τελικά η στρατηγική του υπουργείου, κυρία υπουργέ; Υπάρχει; Πάνω σε αυτό σας κάναμε κριτική και απάντηση δεν πήραμε. Βρισκόμαστε ήδη στον 5ο χρόνο κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και το μόνο που ακούμε το τελευταίο διάστημα από την κα Κεφαλογιάννη είναι ότι «προωθείται αλλαγή στρατηγικής», ότι το Υπουργείο Τουρισμού «χαράσσει νέα στρατηγική», ότι αυτή θα παρουσιαστεί τον Νοέμβριο στο Λονδίνο κ.λπ.
Δεν θα μείνω στο γεγονός των αντιφάσεων και των ερωτημάτων που αυτονόητα δημιουργούνται, αλλά οφείλετε τουλάχιστον να απαντήσετε με σαφήνεια κάποια πράγματα. Υπήρχε τελικά μέχρι σήμερα κάποιος σχεδιασμός, ναι ή όχι; Έκανε και κάνει κάθε υπουργός τα δικά του; Ποια ήταν «η παλιά» και ποια «η νέα» στρατηγική της ΝΔ στον Τουρισμό που «τώρα ξανασχεδιάζεται», όπως επικαλείται η υπουργός; Πού απέτυχε «η παλιά», αν αυτή υπήρχε, ώστε να απαιτείται νέα; Πρέπει να απαντηθούν με σοβαρότητα τα ερωτήματα αυτά. Δεν είναι παιχνίδι η άσκηση δημόσιας εξουσίας ούτε παραγράφεται η ευθύνη λογοδοσίας απέναντι στον ελληνικό λαό όταν αλλάζουν οι υπουργοί. Είστε ήδη 4,5 χρόνια κυβέρνηση!
Τα ψηφίζατε και τα στηρίζατε κι εσείς αυτά που έκαναν ή που δεν έκαναν οι προκάτοχοί σας στο υπουργείο Τουρισμού. Τι άλλαξε λοιπόν; Στηρίζατε εν γνώσει σας μια στρατηγική που δεν υπήρχε ή που ήταν ανεπαρκής; Η κα Κεφαλογιάννη, για παράδειγμα, αποδεχόταν και ψήφιζε τις πρωτοβουλίες του κ. Θεοχάρη και του κ. Κικίλια για το Ναυάγιο και τις Ιαματικές Πηγές που τώρα ξηλώνει. Πότε ήσασταν συνεπείς; Τότε που τις πιστεύατε και τις ψηφίζατε ή τώρα που τις καταργείτε; Είναι αυτονόητο ότι οφείλετε κάποιες απαντήσεις ως κυβέρνηση, όχι μόνο σε εμάς -που και τότε τις είχαμε καταψηφίσει- αλλά στους πολίτες για όλη αυτή την προχειρότητα και το «πάμε κι όπου βγει» και στον Τουρισμό.
Στην προηγούμενη συνεδρίαση σας κάναμε κριτική για την αποσπασματική και ευκαιριακή τακτική που ακολουθείτε, γιατί, εκτός των άλλων, ενώ μιλάτε για βιώσιμο τουρισμό τα έργα της κυβέρνησής σας απέχουν πολύ από μια βιώσιμη πολιτική για τον τουρισμό. Και πως αποδεικνύεται αυτό;
Καταρχάς επειδή εσείς οι ίδιοι λέτε, για ένα πεδίο που απαιτεί μακρόπνοο σχεδιασμό, ότι τώρα, αφού ήδη κυβερνούσατε 4 χρόνια θα αλλάξετε στρατηγική, ομολογώντας την αποτυχία σας.
Δεύτερον, επειδή βάζετε το κάρο μπροστά από το άλογο. Σας επισημάναμε ότι πριν φέρετε σκόρπιες διατάξεις που δήθεν αφορούν τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, θα έπρεπε να προηγηθούν πολύ πιο σημαντικά θέματα, όπως η προώθηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό, τα Ειδικά Χωροταξικά σχέδια για τις ΑΠΕ ή για τις περιοχές Natura κλπ, που έχετε ήδη επί χρόνια καθυστερήσει, ώστε να μπορούμε να μιλάμε ΟΝΤΩΣ για βιώσιμη ανάπτυξη. Τι μάθαμε πριν από λίγες ημέρες από δηλώσεις της κ. Κεφαλογιάννη σε συνάντηση με δημοσιογράφους; Ότι «ΘΑ υπάρξει εντός τριμήνου ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό». Μάλιστα. ΘΑ υπάρξει. Ωστόσο θα είχε περισσότερο ενδιαφέρον να μας πείτε γιατί δεν υπάρχει ΗΔΗ αυτό το πλαίσιο και αντ’ αυτού παίζετε το ράβε-ξήλωνε ενώ κυβερνάτε τόσα χρόνια. Αυτοκριτική λέγεται.
Τρίτον, επειδή παίζετε το κρυφτούλι με τη μηδενική απορροφητικότητα και τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στο οποίο αναφερθήκατε κι εσείς στην πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής. Αρχικά είπατε ότι «πέραν της στρατηγικής μας, διαθέτουμε ένα μεγάλο χρηματοδοτικό εργαλείο στο Υπουργείο Τουρισμού, αυτό του Ταμείου Ανάκαμψης», για την ενίσχυση διαφόρων μορφών τουρισμού. Στη συνέχεια αναφερθήκατε στο πρόγραμμα κατάρτισης του υπουργείου που ΘΑ ξεκινήσει στο τέλος του 2023, αξιοποιώντας «πόρους ύψους 46 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης». Άρα «το εργαλείο» που υφίσταται από 31/3/22 αλλά και νωρίτερα, δεν έχει καν ξεκινήσει να αξιοποιείται. Αυτό μας λέτε. Ευχόμαστε πραγματικά να αξιοποιηθούν όντως και με διαφάνεια τα χρήματα αυτά και να μην παρουσιαστούν φαινόμενα τύπου «σκόιλ ελικικού» για να μπαλωθεί η αβελτηρία ετών. Παράλληλα, μόλις πριν λίγες ημέρες, η κα Κεφαλογιάννη δήλωνε ότι «μέχρι το τέλος του μήνα αναμένεται να δημοσιευτεί το σύνολο των προκηρύξεων που αφορούν έργα του Ταμείου Ανάκαμψης». Χωρίς να σχολιάσουμε τώρα κάποιες από τις προβληματικές εντάξεις έργων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, αντιλαμβάνεστε, κυρία υπουργέ, ότι τελειώνει το 2023 και οι διαδικασίες για να αξιοποιηθεί «το εργαλείο» του Ταμείου Ανάκαμψης δεν έχουν ξεκινήσει καν, έτσι;
Με τα δικά σας λόγια λοιπόν, θα φτιάξετε στρατηγική για τον Τουρισμό τον Νοέμβριο του ‘23, ενώ είστε κυβέρνηση από τον Ιούλιο του ’19, θα αρχίσετε να αξιοποιείτε το Ταμείο Ανάκαμψης τον Δεκέμβριο του ‘23 για έργα ενταγμένα ήδη από το ‘21 και το ‘22 και θα καταθέσετε ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό, δηλαδή αυτό που θα έπρεπε να είχε προηγηθεί των υπολοίπων, κάπου στο 2024, μετά από 5 χρόνια ανύπαρκτης, όπως αποδεικνύεται, τουριστικής διακυβέρνησης.
Πάμε τώρα στα άρθρα.
Στο άρθρο 3 για τη σύσταση του Περιφερειακού Συμβουλίου Τουρισμού, το Υπουργείο επικαλείται γενικά και αόριστα σειρά από τεχνικούς λόγους και συγκυρίες που οδήγησαν στο να καταστεί ατελέσφορη και να ατονίσει η λειτουργία του υπάρχοντος Εθνικού Συμβουλίου, απεμπολώντας, κατά πάγια τακτική, οποιαδήποτε ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας για τους λόγους που συνέβη αυτό. Όπως είπαμε και στην πρώτη συνεδρίαση δεν γίνεται αντιληπτό γιατί επιλέγετε την κατάργηση του Εθνικού Συμβουλίου, όπως προκύπτει από το άρθρο 13 του νομοσχεδίου και όχι την αναμόρφωση ή αναβάθμιση της λειτουργίας του υφιστάμενου οργάνου εθνικής εμβέλειας. Θα μπορούσαν για παράδειγμα να προστεθούν οι περιφερειάρχες και να προβλεφθεί η λειτουργία του κατά τμήματα ή ανάλογα με τα θέματα που καλείται να συζητήσει ή που προκύπτουν.
Άλλωστε, αν πραγματικά θέλατε να προωθήσετε την περιφερειακή διάσταση του τουρισμού θα το είχατε ήδη πράξει όλα αυτά τα χρόνια που η περιφέρεια, δυστυχώς, κείται μακράν για το επιτελικό σας κράτος. Σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, που έχει προτείνει τη σύσταση Περιφερειακών Παρατηρητηρίων Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης και την εκπόνηση Περιφερειακών Χωροταξικών Σχεδίων Τουρισμού, η κυβέρνησή σας είχε αποκλείσει τις Περιφέρειες από οποιονδήποτε σχεδιασμό.
Για τα άρθρα 4 και 5 τα είπαμε και την προηγούμενη φορά. Αφενός, για τη Σύσταση Συμβουλίου Οινοτουρισμού θεωρούμε ότι πρέπει να στηριχθούν όλες οι μορφές τουρισμού, ωστόσο δεν είναι σαφές πώς αυτός ο στόχος θα επιτευχθεί μέσα από τη σύσταση νέων δυσκίνητων και πολυπληθών οργάνων, την ίδια στιγμή που καταργείται το Εθνικό Συμβούλιο Τουρισμού λόγω δυσλειτουργιών. Αφετέρου το Παρατηρητήριο για τη Μεσόγειο αποτελεί κατά τη γνώμη μας μια μάλλον μαξιμαλιστική προσέγγιση, αφού μέχρι στιγμής δεν έχει κατορθώσει να λειτουργήσει ως δομή του Υπουργείου Τουρισμού ούτε το Εθνικό Παρατηρητήριο, ενώ μάλιστα δεν συνδέεται ούτε με τα ΑΕΙ ούτε με τα κατά τόπους περιφερειακά παρατηρητήρια. Επομένως αναρωτιόμαστε αν τελικά νομοθετείτε και πάλι για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους, ώστε να δικαιολογήσετε κάπως και τον τίτλο του νομοσχεδίου.
Προσπερνώ τα άρθρα 7 και 10 στα οποία αναφέρθηκα την προηγούμενη φορά και αφορούν κυρίως την αποτυχία του επιτελικού κράτους να τηρήσει τα ορόσημα και τους στόχους που το ίδιο θέτει και πάω στο Άρθρο 13, παράγραφο 3, όπου η κυρία Ράπτη ανέφερε ότι «κρίνεται σκόπιμη η κατάργηση δυνατότητας απονομής του τίτλου του πρεσβευτή του ελληνικού τουρισμού, καθώς η λειτουργία του θεσμού αυτού δεν εισφέρει στον επιχειρούμενο επανασχεδιασμό της πολιτικής προώθησης της τουριστικής προβολής της χώρας». Επειδή είθισται, κυρία Υπουργέ, πρώτα να έχουμε σχεδιάσει κάτι και μετά να καταργούμε το υφιστάμενο καθεστώς, θα θέλαμε να μας εξηγήσετε που οφείλεται αυτή η σπουδή εκ μέρους σας και να μας δώσετε περισσότερα στοιχεία επ’ αυτού. Τι ήταν δηλαδή αυτό που δεν πήγε καλά ενώ όλοι οι υπουργοί σας, ακόμα και η κυρία Κεφαλογιάννη πρόσφατα (5 Σεπτεμβρίου, αν θυμάμαι καλά) απένειμε σχετικούς τίτλους;
Τελειώνοντας, θα ήθελα να εστιάσω λίγο περισσότερο στα άρθρα 11 και 12 του νομοσχεδίου κύριε πρόεδρε. Στην πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής ακούσαμε από τον κ. συνάδελφο εισηγητή της πλειοψηφίας ότι «καταργείται η επιτροπή Πρότυπης Τουριστικής Αξιοποίησης και προστασίας του Ναυαγίου της Ζακύνθου, ενώ καταργείται και τίθεται σε εκκαθάριση η ανώνυμη εταιρεία «Ιαματικές Πηγές Ελλάδας», αποδίδοντας ο ίδιος σε αυτές τις προβλέψεις «αβελτηρία». Αυτόν τον όρο χρησιμοποίησε. Φταίνε οι προβλέψεις δηλαδή και όχι οι σκανδαλώδεις πολιτικές που επιχείρησε να εφαρμόσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη στις δύο αυτές περιπτώσεις.
Ωστόσο ο κύριος συνάδελφος εμφανίστηκε μάλλον λιγότερο τολμηρός από την ίδια την ηγεσία του υπουργείου τουρισμού που, καταργώντας σήμερα αυτές τις προβλέψεις, παραδέχεται –και εδώ- την κραυγαλέα αποτυχία του επιτελικού κράτους και της κυβέρνησης της ΝΔ. Να θυμίσουμε ότι και στις δύο αυτές περιπτώσεις δικαιώθηκε η θέση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, των φορέων και των απλών πολιτών που εναντιώθηκαν έγκαιρα στην νομοθέτησή τους και υπερασπίστηκαν το δημόσιο συμφέρον ενάντια στην προσπάθεια υφαρπαγής και εκποίησης της δημόσιας περιουσίας.
Όταν νομοθετήσατε το 2021 την «Επιτροπή Πρότυπης Τουριστικής Αξιοποίησης και Προστασίας του Ναυαγίου Ζακύνθου» τη στηλιτεύσαμε ως έναν ακόμη τρόπο εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων. Τη νομοθετήσατε μάλιστα με τροπολογία «νύχτα», κατά παρέκκλιση της εθνικής νομοθεσίας, δήθεν για το καλό των κατοίκων των ορεινών της Ζακύνθου, του «Ναυαγίου» και του Ελληνικού Τουρισμού. Με την σύσταση και λειτουργία της επιτροπής αυτής, επιχειρήθηκε η απαλλοτρίωση των γύρω από το «ΝΑΥΑΓΙΟ» περιοχών, η υφαρπαγή δημόσιας περιουσίας και πλήθος απευθείας αναθέσεων προς εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων, αγνοώντας την τοπική κοινωνία.
Όταν ιδρύσατε την Ανώνυμη Εταιρεία ΙΑΜΑΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, πάλι το 2021, είχαμε επίσης αντιταχθεί σθεναρά, καθώς με τη σύστασή της επιχειρήθηκε να υφαρπαγούν από την τοπική αυτοδιοίκηση οι ιαματικοί πόροι και να ακυρωθεί ο αναπτυξιακός της ρόλος. Με τέτοιες απαράδεκτες μεθοδεύσεις χειρίζεται η ΝΔ τα θέματα δημόσιας περιουσίας και μάλιστα περιουσίας εκτός συναλλαγής, όπως είναι οι ιαματικοί πόροι. Είναι πολλά τα παραδείγματα και σε άλλα υπουργεία και τομείς της πολιτικής σας. Εννοείται λοιπόν πως η συγκεκριμένη εταιρεία δεν έπρεπε να έχει ιδρυθεί καν, όπως είχε υποστηρίξει ο ΣΥΡΙΖΑ και κατά τη συζήτηση του τότε νομοσχεδίου... Αντίθετα, θεωρούμε πως απαιτείται στήριξη των ΟΤΑ επιστημονικά, υλικοτεχνικά και οικονομικά για την αξιοποίηση των ιαματικών τους πόρων.
Κάτι τέτοιο άλλωστε, θα αποτελούσε πράγματι κομμάτι ενός ουσιαστικού περιφερειακού σχεδιασμού αν υπήρχε όραμα και καλές προθέσεις από μια κυβέρνηση, που τώρα δήθεν κόπτεται για την περιφερειακή τουριστική ανάπτυξη, ενώ μόλις πριν από λίγο καιρό νομοθετούσε επιτροπές και ίδρυε ανώνυμες εταιρείες για να υφαρπάξουν τον πλούτο των τοπικών κοινωνιών και κατ’ επέκταση της ίδιας της χώρας.
Νωρίτερα, είχε προηγηθεί στην Επιτροπή η Ακρόαση Φορέων (β' συνεδρίαση), όπου η κ. Βέττα έθεσε συγκεκριμένα ερωτήματα στο πλαίσιο επεξεργασίας του νομοσχεδίου.
Comments